Mede-oprichter Martin van der Schans kijkt om zonder spijt.
Martin van der Schans stond 35 jaar geleden met Noud Bex aan de wieg van Bex/van der Schans Public Relations adviseurs. Of de klasgenoten van de heao communicatie dit plan smeedden onder het genot van een ongefilterde Geuze, zoals het verhaal gaat, weet hij niet meer. Martin is niet zo van het omkijken. Hij richt zich liever op de toekomst als meest communicatieve fietsenmaker van Weert en omstreken. Toch doen we in dit gesprek beide. En dat levert mooie uitspraken op van een vrije geest.
Je weet dus niet meer of het verhaal van die ongefilterde Geuze klopt?
“Nee. We zeiden op de opleiding al tegen elkaar dat we ooit een eigen bureau gingen beginnen. Maar als Noud het zegt, dan klopt het. Zijn geheugen is vele malen beter dan dat van mij. En het is wel een nostalgische gedachte.”
Waarom wilde jij een eigen bureau?
“De rode draad in mijn leven is dat ik van vrijheid houd. Het leek mij een mooi idee om voor een flink deel zelf te bepalen wat je doet. Ik was in mijn leven slechts één jaar in loondienst. Vers van het vwo volgde ik de opleiding tot radiologisch laborant in het Rotterdamse Sint Clara Ziekenhuis. Ik maakte het jaar niet eens vol. Maar het opzetten van een eigen bureau vond ik spannend.”
Herinner je de eerste dag nog van Bex/van der Schans Public Relations adviseurs?
"Er waren meerdere eerste dagen. We rolden erin. We richtten eerst allebei een éénmanszaak op: Van der Schans communicatie en Bex communicatie. Ik deed freelance opdrachten, Noud werkte nog bij Volvo. We startten geleidelijk met Bex/van der Schans Public Relations adviseurs. Ik vond het machtig mooi dat opdrachtgevers voor onze diensten betaalden, want we waren toch een beetje éénoog in het land der blinden. Als derde lichting heao communicatie, in een relatief nieuw vak. Ik had me van tevoren nooit gerealiseerd dat er zoveel mogelijkheden waren om hiermee je brood te verdienen. We kregen steeds meer opdrachten, we werkten hard en we waren best succesvol. We verdienden geen stuiver, want alles ging terug in de zaak. Maar het was mooi.”
Welke herinnering is je het meest bijgebleven?
“De ‘vibe’ die er heerste toen we succesvol werden. Het duurde even voordat het begon te lopen, maar zowel het pionieren als het doorstarten daarna zie ik als een prachtige periode. Vooral ook door de mensen waarmee we dat deden. Alles was nieuw, we waren hartstikke jong. Als je dan voor het eerst een hele grote opdracht krijgt, zoals de motivatiecampagne voor Volvo, dan is dat gaaf. Maar wisten wij veel. We moesten alles ontdekken. Juist daarop kijk ik met een goed gevoel terug.”
Over terugkijken gesproken: hoe kijk jij terug op jouw vijftien jaar bij het bureau?
“Als een periode die mij veel opleverde en waarop ik trots blijf. Ik legde samen met Noud de basis, het bureau doorstond stormen en het is er na 35 jaar nog. Dat vind ik knap. Ik kijk ook terug op een tijd waarin ik uiteindelijk mijn vrijheid verloor, omdat Bex* voor mij te groot werd. Dat heeft puur te maken met hoe ik mijn leven wil leiden. Ik vind het overigens bijzonder dat mensen me tot vijf jaar geleden herinnerden aan het feit dat ik mede-oprichter ben van Bex*communicatie. Dat geeft aan hoe bekend het bureau is en dat het een goede naam heeft. Dat is een dikke felicitatie waard.”
Wat leverden die vijftien jaar je op?
“Je gelooft het misschien niet, maar ik was ooit best een onzekere, verlegen jongen. Juist doordat je bij zoveel organisaties over de vloer komt, word je daarin makkelijk. Wie er ook tegenover me zit, ik knoop een gesprek aan. Daar heb ik tot op de dag van vandaag plezier van. Daarnaast heb ik nu een bredere kijk op zaken. Dat helpt me mijn nieuwsgierigheid te bevredigen. Ook mijn vertrek bij Bex* leverde iets op. Het gaf me de mogelijkheid na vijftien jaar directeurschap rustig te bedenken wat ik met mijn leven wilde, want dat wist ik niet. Ik wist vooral wat ik niet wilde.”
"Realiseren jullie je als Bex*ers wel hoeveel invloed het bureau heeft op het communicatievak in Nederland?"
Waarom nam je in 2001 afscheid?
“Ik ben een jongen van de vrijheid. Ik snapte niks van mensen die hun carrière vijf jaar vooruit planden. Er gebeurt vandaag iets, dat vind ik interessant. Er gebeurt morgen weer iets, dat vind ik ook interessant. Zo ben ik. Dat betekent ook dat ik geen doorzetter ben. Noud zit anders in elkaar. Hij heeft een plan en dat zet hij door. De ambitie om uit te groeien tot een groot bureau paste niet bij mij, maar ik ging er wel een tijdje in mee. Daardoor verloor ik mijn vrije geest. Ik wist toen alleen nog niet hoe belangrijk dat voor me was. Ik koester de vrijheid om te experimenteren en te mislukken. En dat kun je beter in je eentje doen, dan met een heel bureau. Bij Bex* miste ik na vijftien jaar het pionieren en het jongensachtige. Ik las net een interview met Bonnie St. Claire in de Volkskrant. Ze zei: ‘Omkijken met spijt is zonde van je tijd’. Ik heb geen spijt van mijn beslissing om afscheid te nemen, maar het voelde tegelijkertijd niet fijn om afscheid te nemen van een bureau dat je zelf mee bent begonnen.“
Je bent sinds maart 2020 fietsenmaker in Weert. Mis je het communicatievak niet?
“Nee. Het vak gaf me lang plezier en veel mensen die erin werken, hebben de leukste job die er is. De afwisseling, de uitdaging om creatief te zijn. Prachtig. Ik had zelf tot begin 2020 de allerleukste tijd in het communicatievak, maar ik mis te vaak het directe, zichtbare resultaat. Nu komt er bij mij ’s ochtends een klant zijn fiets brengen, die repareer ik, ik zorg dat hij ’s avonds klaar is, de klant is blij en ik krijg betaald. Ik weet dus precies waarvoor ik het doe. Dit klinkt té simpel en té ongenuanceerd, maar het is wel precies waarom ik het vak niet mis.“
En waarom dan fietsenmaker?
“Ik sleutelde vaak aan mijn eigen fietsen. Niet fanatiek, want daarvoor ontbrak de tijd. En ik houd van techniek. Bij fietsen blijft de basis altijd hetzelfde: je trapt en daardoor ga je vooruit. Maar het is knap hoe daarin steeds innovaties plaatsvinden. Ik had het idee om op mijn 63ste vanuit huis wat fietsen te gaan repareren, maar dat proces is versneld omdat ik een paar keer flink ziek ben geweest. Eind 2019 dacht ik: ‘Ik moet het nu anders gaan doen’. Ik volgde een opleiding tot fietsenmaker in België, maar die heb ik niet afgemaakt. Deels vanwege corona en deels omdat ik sinds maart 2020 al stiekem aan fietsen sleutelde. Ik ben wijs geworden door het te doen. En ik ben niet bang om fietsen uit elkaar te halen. Zolang je gestructureerd werkt, krijg je ze altijd weer in elkaar. Heerlijk.”
Je bent ook nog de meest communicatieve fietsenmaker van Weert en omstreken.
“Haha. Ik heb dagelijks plezier van mijn vorige vak. Doordat ik mensen begrijp, krijg ik goede reviews. Ik ben zeker niet de beste fietsenmaker, maar wel de meest meedenkende. Ik ben oprecht dankbaar dat ik 35 jaar geleden de kans kreeg om met Noud en alle mensen van Bex* een bureau op te zetten, want het brengt me nog steeds veel.”
Bex* bestaat nu 35 jaar. Had je dat ooit gedacht?
“Welnee. Dat geeft ook aan dat ik focus op de korte termijn. Noud heeft een veel langere horizon. Daar heb ik het geduld niet voor. Ik vind het fantastisch dat het bureau 35 jaar bestaat. En dat niet alleen. Realiseren jullie je als Bex*ers wel hoeveel invloed het bureau heeft op het communicatievak in Nederland? Als je kijkt hoeveel mensen in al die jaren binnen het bureau zijn opgeleid en bij welke organisaties die nu zitten, dat is enorm. Dat vind ik een mooie gedachte.”
